Harland Sanders – Doanh nhân người Mỹ, nổi tiếng với việc thành lập chuỗi thức ăn nhanh Gà Rán Kentucky (KFC)

Harland Sanders – Doanh nhân người Mỹ, nổi tiếng với việc thành lập chuỗi thức ăn nhanh Gà Rán Kentucky (KFC)

Đại tá Harland David Sanders (9 tháng 9 năm 1890 – 16 tháng 12 năm 1980) là một doanh nhân người Mỹ, nổi tiếng với việc thành lập chuỗi thức ăn nhanh Gà Rán Kentucky (KFC) được biết đến với món gà rán và sau đó là đại sứ thương hiệu và biểu tượng của công ty.

Tên và hình ảnh của ông vẫn là biểu tượng của công ty. Danh hiệu "đại tá" là một danh hiệu cao quý, một danh hiệu cao nhất được Khối thịnh vượng chung Kentucky trao tặng, Đại tá Kentucky, và không phải là một cấp bậc quân sự. Thống đốc Kentucky ban tặng chức vụ cho nhiệm vụ của một đại tá, bằng cách cấp giấy chứng nhận đặc quyền (quyền sử dụng, bán phát minh của mình...)

Sanders từng đảm nhiệm một số công việc trong thời kỳ đầu sự nghiệp, chẳng hạn như công nhân đốt lò, nhân viên bán bảo hiểm và điều hành trạm tiếp nhiên liệu. Ông bắt đầu bán gà rán tại một nhà hàng ven đường của mình ở North Corbin, Kentucky, trong thời kỳ Đại suy thoái. Trong thời gian đó, Sanders đã phát triển "công thức bí mật" và phương pháp chế biến gà bằng nồi áp suất được cấp bằng sáng chế của mình. Sanders đã nhận ra tiềm năng của khái niệm nhượng quyền nhà hàng và nhượng quyền thương hiệu KFC đầu tiên được mở tại South Salt Lake, bang Utah, vào năm 1952. Khi nhà hàng ban đầu của mình phải đóng cửa, ông dành toàn bộ thời gian để nhượng quyền thương hiệu gà rán của chính mình trên khắp đất nước.

Việc mở rộng nhanh chóng của công ty trên khắp Hoa Kỳ và ra nước ngoài đã trở nên quá sức đối với Sanders. Năm 1964, ở tuổi 73, ông bán công ty cho một nhóm các nhà đầu tư do John Y. Brown Jr. và Jack C. Massey đứng đầu với giá 2 triệu đô la Mỹ.

Tuy nhiên, ông vẫn giữ quyền kiểm soát các hoạt động ở Canada và trở thành đại sứ thương hiệu được Gà Rán Kentucky trả lương.

Trong những năm cuối đời, ông trở nên rất gay gắt khi chỉ trích đồ ăn do các nhà hàng KFC phục vụ, vì ông tin rằng họ đã cắt giảm chi phí và để chất lượng giảm sút.

Cuộc đời và sự nghiệp

1890–1906: Thời thơ ấu

Harland David Sanders sinh ngày 9 tháng 9 năm 1890, trong một căn nhà có bốn phòng ở cách Henryville, Indiana 3 dặm (5 km) về phía đông. Ông là con cả trong số ba người con của ông Wilbur David và bà Margaret Ann (nhũ danh Dunlevy) Sanders. Mẹ ông là người gốc người Ireland và Hà Lan. Gia đình này tham gia nhà thờ Thiên chúa giáo Advent.

Cha ông là một người đàn ông hiền lành và tình cảm, từng làm việc trong trang trại rộng 80 mẫu Anh của mình, cho đến khi ông bị gãy chân trong một cú ngã. Sau đó, ông làm nghề bán thịt ở Henryville trong hai năm. Mẹ của Sanders là người sùng đạo theo Thiên chúa giáo, là một bậc phụ huynh nghiêm khắc, bà liên tục cảnh báo con cái về "tệ nạn của rượu, thuốc lá, cờ bạc và huýt sáo vào Chủ nhật."

Cha của Sanders qua đời năm 1895. Mẹ ông từng làm trong một xưởng đóng hộp cà chua, còn cậu bé Harland phải ở nhà để chăm sóc và nấu ăn cho các em. Đến năm bảy tuổi, ông đã thành thạo nấu nướng với bánh mì và rau, và cải thiện kỹ năng chế biến thịt; những đứa trẻ kiếm ăn trong khi mẹ chúng đi làm trong nhiều ngày liền. Năm 1899, người mẹ tái hôn với Edward Park, và theo điều tra dân số năm 1900, mẹ ông góa chồng. Khi lên 10, Sanders bắt đầu làm công việc trong nông trại.

Năm 1902, mẹ của Sanders lại tái hôn với William Broaddus và gia đình chuyển đến Greenwood, Indiana. Sanders đã có một mối quan hệ lộn xộn với cha dượng của mình. Năm 1903 (12 tuổi), ông bỏ học lớp bảy (sau này ông chia sẻ rằng "đại số là thứ khiến tôi mất hứng"), và đến sống và làm việc tại một trang trại gần đó. Năm 13 tuổi, ông rời nhà và nhận công việc sơn xe ngựa ở Indianapolis. Khi 14 tuổi, ông chuyển đến miền nam Indiana để làm công việc nông trại.

1906–1930: Các công việc khác nhau

Năm 1906, với sự chấp thuận của người mẹ, Sanders rời khu vực này để đến sống với chú của mình ở New Albany, Indiana. Người chú làm việc cho công ty xe điện và đảm bảo cho Sanders một công việc như một nhân viên thu tiền.

Sanders đã khai man ngày sinh và gia nhập Quân đội Hoa Kỳ vào tháng 10 năm 1906 (16 tuổi), hoàn thành cam kết phục vụ với tư cách là người đánh xe ở Cuba và được trao tặng Huân chương Bình định Cuba. Ông được giải ngũ một cách danh dự vào tháng 2 năm 1907 và chuyển đến Sheffield, Alabama, nơi người chú đang sống. Ở đó, ông gặp anh trai Clarence của mình, người cũng đã chuyển đến đó để trốn thoát khỏi người cha dượng của họ. Người chú làm việc cho Công ty Đường sắt phía Nam, và đảm bảo cho Sanders một công việc ở đó với tư cách là người giúp việc cho thợ rèn trong các xưởng. Sau hai tháng, Sanders chuyển đến Jasper, Alabama, nơi ông nhận được công việc dọn dẹp đống tro tàn của các đoàn tàu từ Đường sắt Bắc Alabama (một bộ phận của Đường sắt phía Nam) khi họ đã chạy xong.

Sanders trở thành công nhân đốt lò (châm lửa cho máy hơi nước) từ năm 16 tuổi. Ông đã làm công việc này trong gần ba năm cho đến khi bị sa thải vì "tính cách ngỗ nghịch" sau khi bị ốm.

Sanders tìm thấy công việc lao động tại Norfolk và Đường sắt phía Tây từ năm 1909. Trong thời gian làm việc tại đây, ông gặp bà Josephine King đến từ Jasper, Alabama, và họ kết hôn ngay sau đó vào ngày 15 tháng 6 năm 1909, tại Jasper, Alabama. Họ tiếp tục có 3 người con. Con gái cả là Margaret Josephine Sanders, sinh ngày 29 tháng 3 năm 1910, tại Jasper, Alabama và mất ngày 19 tháng 10 năm 2001, tại West Palm Beach, Florida. Người con thứ hai là Harland David Sanders Jr. vào ngày 23 tháng 4 năm 1912, tại Tuscumbia , Alabama, qua đời ngày 15 tháng 9 năm 1932, tại Martinsville, Indiana vì nhiễm trùng amidan. Con út là Mildred Marie Sanders Ruggles, sinh ngày 15 tháng 10 năm 1919, tại Jeffersonville, Indiana và mất ngày 21 tháng 9 năm 2010, tại Lexington, Kentucky.

Sau đó, ông tìm được công việc như một lính cứu hỏa trên Đường sắt Trung tâm Illinois, và cùng gia đình chuyển đến Jackson, Tennessee. Vào ban đêm, Sanders học luật bằng thư từ qua Đại học La Salle Extension. Sanders mất việc tại Illinois sau khi ẩu đả với một đồng nghiệp. Trong khi Sanders chuyển đến làm việc cho Công ty Đường sắt Rock Island Railroad thì người vợ Josephine và các con chuyển về sống với gia đình bên ngoại.

Sanders năm 1914

Sau một thời gian, Sanders bắt đầu hành nghề luật sư ở Little Rock, ông làm công việc này trong ba năm, kiếm đủ tiền để đưa gia đình đến sống cùng. Sự nghiệp pháp lý đã kết thúc sau một cuộc ẩu đả tại phòng xử án với chính khách hàng của mình đã phá hủy danh tiếng của chính ông. Khoảng thời gian này cho thấy một điểm thấp thực sự đối với Sanders.

Theo người viết tiểu sử John Ed Pearce của ông đã viết rằng "[Sanders] đã gặp thất bại lặp đi lặp lại phần lớn là do tính cách ngỗ ngược, thiếu tự chủ, thiếu kiên nhẫn và thiếu ngoại giao tự cho mình là đúng.”

Sau vụ việc, Sanders buộc phải chuyển về sống với mẹ ở Henryville, và đi làm thuê cho Đường sắt Pennsylvania. Năm 1916, gia đình chuyển đến Jeffersonville, nơi Sanders nhận được công việc bán bảo hiểm nhân thọ cho Công ty Bảo hiểm Nhân thọ Prudential. Sanders cuối cùng đã bị sa thải vì không phối hợp. Sanders chuyển đến Louisville và nhận công việc bán hàng cho Mutual Benefit Life of New Jersey.

Năm 1920 (30 tuổi), Sanders thành lập một công ty vận tải phà, điều hành một chiếc thuyền trên sông Ohio qua lại giữa Jeffersonville và Louisville. Ông đã kiếm được tiền, tự mình trở thành cổ đông thiểu số và được bổ nhiệm làm thư ký của công ty. Chuyến phà thành công ngay tức thì. Khoảng năm 1922, ông nhận công việc thư ký tại Phòng Thương mại ở Columbus, Indiana. Bản thân ông thừa nhận mình không giỏi lắm trong công việc và từ chức sau chưa đầy một năm. Sanders rút tiền mặt từ cổ phiếu công ty vận tải phà của mình với giá 22.000 đô la (ngày nay là 350.000 đô la) và sử dụng số tiền này để thành lập công ty sản xuất đèn axetylen. Liên doanh thất bại sau khi Delco giới thiệu một chiếc đèn điện được bán theo hình thức tín dụng.

Sanders chuyển đến Winchester, Kentucky, vào làm nhân viên bán hàng cho Công ty lốp xe Michelin. Ông mất việc vào năm 1924 khi Michelin đóng cửa nhà máy sản xuất ở New Jersey. Năm 1924, tình cờ, ông gặp tổng giám đốc của Standard Oil of Kentucky, người đã đề nghị ông điều hành một trạm tiếp nhiên liệu ở Nicholasville. Năm 1930, nhà ga đóng cửa do hậu quả của cuộc Đại suy thoái.

1930–1952: Sự nghiệp sau này

Năm 1930, Shell Oil Company đã cung cấp cho Sanders một trạm dịch vụ ở North Corbin, Kentucky, miễn phí tiền thuê, đổi lại phải trả cho công ty một phần trăm doanh thu bán hàng. Sanders bắt đầu phục vụ các món gà và các bữa ăn khác như thịt nguội và bít tết đồng quê. Ban đầu, ông bán hàng cho những khách hàng trong khu sống liền kề với mình trước khi mở nhà hàng. Trong khoảng thời gian này, Sanders đã tham gia vào một cuộc đấu súng với Matt Stewart, một đối thủ địa phương, về việc sơn lại một biển báo hướng dẫn giao thông đến ga của anh ta. Stewart đã giết một nhân viên Shell làm việc với Sanders và bị kết tội giết người, đối thủ cạnh tranh với Sanders đã bị loại trừ. Sanders được bổ nhiệm làm đại tá Kentucky vào năm 1935 bởi thống đốc bang Kentucky, Ruby Laffoon. Sự nổi tiếng ở địa phương của ông ngày càng tăng, và vào năm 1939, nhà phê bình ẩm thực Duncan Hines đã đến thăm nhà hàng của Sanders và đưa nó vào Adventures in Good eat, cuốn sách hướng dẫn của ông về các nhà hàng trên khắp nước Mỹ. Thông này được ghi chú rằng:

Corbin, KY.   Sanders Court and Café

41 — Jct. with 25, 25 E. ½ Mi. N. of Corbin. Mở cửa cả năm ngoại trừ lễ Giáng sinh.

Một nơi rất tốt để dừng chân trên đường đến Thác Cumberland và Great Smokies. Dịch vụ 24 giờ liên tục. Thịt nướng, gà rán, thịt nguội, bánh bích quy nóng. L. 50¢ to $1; D., 60¢ to $1

 

Vào tháng 7 năm 1939, Sanders mua lại một nhà nghỉ ở Asheville, Bắc Carolina. Nhà hàng và nhà nghỉ ở North Corbin của ông đã bị phá hủy trong một trận hỏa hoạn vào tháng 11 năm 1939, và Sanders đã cho xây dựng lại nó thành một nhà nghỉ với nhà hàng 140 chỗ ngồi. Đến tháng 7 năm 1940 (50 tuổi), Sanders đã hoàn thiện "Công thức 11 loại thảo mộc và gia vị" của riêng mình để chiên gà trong nồi chiên áp suất giúp gà chín nhanh hơn chiên bằng chảo. Khi Hoa Kỳ bước vào Thế chiến thứ hai vào tháng 12 năm 1941, khí đốt bị hạn chế, và khi ngành du lịch cạn kiệt, Sanders buộc phải đóng cửa nhà nghỉ Asheville của mình. Ông làm giám sát viên ở Seattle cho đến cuối năm 1942. Sau đó, ông điều hành nhà ăn cho chính phủ tại một cơ sở chế tạo ở Tennessee, sau đó là trợ lý quản lý nhà ăn ở Oak Ridge, Tennessee.

Sanders để lại tình nhân của mình, Claudia Ledington-Price, làm quản lý nhà hàng và nhà nghỉ North Corbin. Năm 1942, ông bán doanh nghiệp Asheville. Năm 1947, ông và Josephine ly hôn và Sanders kết hôn với Claudia vào năm 1949, như ông mong muốn từ lâu. Sanders được "tái ủy nhiệm" làm đại tá Kentucky vào năm 1950 bởi người bạn của mình là Thống đốc Lawrence Wetherby.

Qua đời

Sanders được chẩn đoán mắc bệnh bạch cầu cấp tính vào tháng 6 năm 1980. Ông qua đời tại Bệnh viện Do Thái Louisville vì bệnh viêm phổi sáu tháng sau đó, vào ngày 16 tháng 12, hưởng thọ 90 tuổi. Sanders vẫn tham gia các hoạt động cho tới tháng trước khi qua đời, xuất hiện trong bộ đồ trắng trước đám đông.

Thi hài của ông được tưởng niệm trước công chúng trước khi được chôn cất, buổi lễ diễn ra tại nhà vòm thuộc Tòa nhà Quốc hội Kentucky ở Frankfort sau lễ tang tại Nhà nguyện Chủng viện thần học Báp-tít Miền Nam, nơi có hơn 1.000 người tham dự. Sanders được chôn cất trong bộ đồ màu trắng đặc trưng và cà vạt màu đen của phương Tây tại Nghĩa trang Cave Hill ở Louisville.

Vợ ông, bà Claudia qua đời vào ngày 31 tháng 12 năm 1996, hưởng thọ 94 tuổi.

Vào thời điểm Sanders qua đời, ước tính có khoảng 6.000 cửa hàng KFC tại 48 quốc gia trên toàn thế giới, với doanh thu 2 tỷ USD mỗi năm.

Khu mộ của Đại tá Sanders

Sưu tầm THẾ GIỚI DANH NHÂN

Read More

Vũ Ngọc Phan – Nhà văn, Nhà nghiên cứu văn học hiện đại và Văn học dân gian Việt Nam

Vũ Ngọc Phan – Nhà văn, Nhà nghiên cứu văn học hiện đại và Văn học dân gian Việt Nam

 

Vũ Ngọc Phan (1902-1987) là nhà văn, nhà nghiên cứu văn học hiện đại và văn học dân gian Việt Nam. Trong những năm đầu cầm bút, ông còn có bút danh là Chỉ Qua Thị.

Tiểu sử và sự nghiệp

Vũ Ngọc Phan sinh ngày 8 tháng 9 năm 1902 tại Hà Nội. Nguyên quán là làng Đông Lão, xã Đông Cửu, huyện Gia Lương, tỉnh Bắc Ninh.

Xuất thân từ một gia đình nhà nho nghèo, thuở nhỏ, ông theo cha đến Hưng Yên và theo học chữ Hán. Từ năm 1920 đến năm 1929, Vũ Ngọc Phan chuyển sang học tiếng Pháp tại Hà Nội, đỗ tú tài Pháp ở tuổi 27.

Song với năng khiếu văn chương và tư tưởng tự do, ông không thích gò mình vào cuộc sống công chức nên đã chọn nghề dạy học tư, viết báo, viết văn và dịch sách.

Từ năm 1929 đến nửa đầu những năm 1940, Vũ Ngọc Phan cộng tác với nhiều tờ báo, tạp chí đương thời như các tờ: Pháp-Việt, Văn học, Nhật Tân, Phổ thông bán nguyệt san, Trung Bắc tân văn, Sông Hương.... Ngoài ra, ông còn từng là Chủ bút tờ Tuần báo Hà Nội tân văn, và là người chủ trương lập Nhà xuất bản Hà Nội.

Năm 1945, ông tham gia Tổng khởi nghĩa. Cách mạng tháng Tám (1945) thành công, Vũ Ngọc Phan cộng tác với tạp chí Tiên phong của Hội Văn hóa cứu quốc. Lần lượt, ông trải qua các chức vụ sau:

- Phó chủ tịch Đoàn văn nghệ Bắc bộ Việt Nam (tháng 12 năm 1945).

- Tổng thư ký Ủy ban vận động Hội nghị Văn hóa toàn quốc (tháng 11 năm 1946).

- Ủy viên thường trực Đoàn văn hóa kháng chiến liên khu IV (1947-1951).

- Ủy viên Ban nghiên cứu Văn Sử Địa (1951-1953).

Vũ Ngọc Phan thời trẻ

Sau kháng chiến chống Pháp (1946-1954), Vũ Ngọc Phan tiếp tục công tác ở Ban Văn Sử Địa. Từ năm 1957, Vũ Ngọc Phan trở thành hội viên của Hội Nhà văn Việt Nam.

Năm 1959, khi Tổ văn học của Ban nghiên cứu Văn Sử Địa tách ra thành lập Viện Văn học, Vũ Ngọc Phan về công tác tại Viện, trở thành tổ trưởng tổ văn học dân gian (nay là phòng văn học dân gian và phòng văn học các dân tộc ít người) của Viện Văn học. Sau đó, Vũ Ngọc Phan được bầu làm Tổng thư ký, phụ trách cơ quan Hội Văn nghệ dân gian tại Đại hội Văn nghệ dân gian lần thứ nhất năm 1966.

Vũ Ngọc Phan mất ngày 14 tháng 6 năm 1987 tại Hà Nội, hưởng thọ 85 tuổi. Từ đó đến nay, tên ông đã được lấy đặt cho nhiều con đường, trường học trên khắp đất nước.

Tác phẩm

Theo thống kê chưa đầy đủ, Vũ Ngọc Phan đã để lại các tác phẩm sau:

Ký sự, nghiên cứu

·         Trên đường nghệ thuật (tiểu luận, 1940).

·         Nhìn sang láng giềng (ký sự, 1941).

·         Thi sĩ Trung Nam (thi thoại, 1942).

·         Nhà văn hiện đại (4 tập, 1942-1945).

·         Con đường mới của thanh niên (nghiên cứu, 1944).

·         Chuyện Hà Nội (bút ký, 1944).

·         Những trận đánh Pháp (ký sự lịch sử, 2 tập, 1946).

·         Sống ở muôn loài (biên soạn, 1946).

·         Truyện cổ tích Việt Nam (sưu tầm, tuyển chọn, 1955). Từ lần in thứ ba (1957) đổi tên thành Truyện cổ Việt Nam.

·         Tục ngữ ca dao dân ca Việt Nam (sưu tầm, nghiên cứu, 2 tập, 1956), được tái bản nhiều lần.

·         Những năm tháng ấy (hồi ký, 1987).

Dịch, phóng tác

·         Lâu đài họ Hạ (dịch tiểu thuyết của E.T.A. Hoffmann)

·         Chọn bạn tình (dịch tiểu thuyết của E.T.A. Hoffmann)

·         Châu đảo (dịch tiểu thuyết của Robert Louis Stevenson)

·         An-na Kha-lệ-ninh (dịch tiểu thuyết Anna Karenina của Lev Tolstoy)

·         Y-vân-hoa (dịch tiểu thuyết Ivanhoe của Walter Scott)

·         Tiểu nhiên và Mị Cơ (dịch tiểu thuyết Tristan và Iseut theo phóng tác của Joseph Bédier).

·         Mưu đàn bà (phóng tác truyện Ả rập theo bản dịch của Mac-rus),

·         Tấm gương nhỏ (dịch truyện dân gian Nhật Bản và Ả Rập).

·         Người Xô viết chúng tôi (dịch tác phẩm của Boris Polevoy).

Ngoài ra, ông còn soạn chung bộ Sơ thảo lịch sử văn học Việt Nam (Quyển I, 1957; Quyển V, 1960), làm Chủ biên bộ Truyện cổ dân gian các dân tộc Việt Nam (1961) và bộ Hợp tuyển văn học Việt Nam (1972).

Năm 2010, Nhà xuất bản Văn học cho in Vũ Ngọc Phan toàn tập, gồm 5 tập (không bao gồm truyện dịch và phóng tác).

Sự nghiệp văn chương

Trước 1945, Vũ Ngọc Phan được nhiều nhiều người biết tiếng qua bộ sách Nhà văn hiện đại. Trong đó, nhiều nhận định của ông cho tới nay vẫn còn giá trị. Sau đấy, đáng chú ý hơn cả là cuốn Tục ngữ ca dao dân ca Việt Nam. Sách có giá trị nhiều mặt, được tái bản nhiều lần.

Ghi nhận công lao và sự nghiệp của Vũ Ngọc Phan, năm 1996, ông được xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt 1 cho những cụm công trình về văn nghệ dân gian.

Gia đình

Người bạn đời của Vũ Ngọc Phan là nhà thơ Hằng Phương, con gái nhà văn Sở Cuồng Lê Dư. Ông bà cũng là thân sinh của nhà khoa học nông nghiệp, Giáo sư viện sĩ Vũ Tuyên Hoàng, họa sĩ Vũ Giáng Hương, GS.TS Nông nghiệp Vũ Triệu Mân, Vũ Ngọc Phương Chủ tịch Hội Khoa học phát triển nguồn Nhân Lực – Nhân Tài Việt Nam.

Sách tham khảo

·         Phần "Tiểu sử Vũ Ngọc Phan" in đầu bộ sách Vũ Ngọc Phan toàn tập. Nhà xuất bản Văn học, 2010.

·         Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn Quốc gia, Viện Văn học, 50 năm xây dựng và phát triển. Nhà xuất bản Khoa học Xã hội, Hà Nội, 2003. trang 98.

·         Trần Hữu Tá, mục từ "Vũ Ngọc Phan" in trong Từ điển Văn học (bộ mới). Nhà xuất bản Thế giới, 2004.

Sưu tầm THẾ GIỚI DANH NHÂN

 

Read More

John Dalton – Nhà hóa học, Nhà vật lý người Anh

John Dalton – Nhà hóa học, Nhà vật lý người Anh

John Dalton (6 tháng 9, năm 1766 – 27 tháng 7, năm 1844) là một nhà hóa học, nhà vật lý người Anh. Ông sinh ra trong một gia đình dệt vải nghèo tại Eaglesfield, một vùng phía Tây Bắc nước Anh. Thời niên thiếu, để có đủ điều kiện tiếp tục theo học và đeo đuổi lòng đam mê khoa học của mình, John Dalton phải trốn nhà để đi trợ giảng ở một trường trung học tại Kendan (khi ấy, ông chỉ mới 15 tuổi). Vài năm sau, khi Dalton 19 tuổi, ông đã được cử giữ chức hiệu trưởng trường trung học này. Về sau, ông trở nên nổi tiếng vì những đóng góp, lý giải của ông trong thuyết nguyên tử và các nghiên cứu của ông về bệnh mù màu trong khi bản thân ông cũng mắc căn bệnh này (Dalton bị mù màu đỏ lục). Lý thuyết về nguyên tử của Dalton là cơ sở để xây dựng các lý thuyết khác về nguyên tử sau này.

Trong năm 1790 Dalton đã định chọn ngành luật hay y khoa, nhưng dự định của ông không được khuyến khích của những người thân, nên ông vẫn ở lại Kendal đến tận mùa xuân năm1793 ông mới di chuyển đến Manchester. Dalton được bổ nhiệm làm một giáo viên dạy toán và khoa học tự nhiên ở Học viện Manchester. Ông ở vị trí này đến tận trường này được di chuyển đến York vào năm 1803, khi đó ông trở thành một giáo viên dạy toán và dạy hóa, vừa dạy công và dạy tư.

Khí tượng học, thị giác và các lĩnh vực khác

Phương pháp sống của Dalton chịu ảnh hưởng sâu sắc của một tín đồ phái giáo hữu (Quaker), một nhà khí tượng học xuất sắc, người đã làm ông quan tâm đến những vấn đề của toán học và khí tượng học. Năm 1787 ông bắt đầu giữ các ghi chép của ông về khí tượng học ông đã đưa vào đó hơn 200.000 những quan sát. Ấn bản đầu tiên của ông là Các luận văn và quan sát khí tượng (Meteorological Observations and Essays) (năm 1793), trong đó có nhiều ý tưởng là tiền đề cho các phát minh của ông sau đó.

Một tác phẩm khác của Dalton là Những nguyên lý cơ bản của Ngữ pháp tiếng Anh (Elements of English Grammar), được xuất bản năm 1801. Năm 1794 ông được bầu vào làm thành viên của Hội Triết học và Văn chương Manchester (ManchesterLiterary and Philosophical Society).

Thuyết nguyên tử

Vào năm 1808, John Dalton đã đưa ra lý thuyết nguyên tử của ông dựa trên định luật bảo toàn khối lượng và định luật tỷ lệ các chất trong các phản ứng hoá học. Tất cả lý thuyết của ông dựa trên năm giả thuyết. Giả thuyết thứ nhất phát biểu rằng tất cả vật chất đều được tạo thành từ các nguyên tử. Giả thuyết thứ hai là các nguyên tử của cùng một nguyên tố sẽ có cùng một cấu trúc và tính chất. Giả thuyết thứ ba là các nguyên tử không thể bị phân chia, không thể được sinh ra hoặc mất đi. Giả thuyết thứ tư là các nguyên tử của các nguyên tố khác nhau kết hợp với nhau để tạo ra các hợp chất. Giả thuyết thứ năm là trong các phản ứng hoá học, các nguyên tử có thể kết hợp, phân tách hoặc tái sắp xếp lại. Lý thuyết của Dalton không chỉ giải thích các định luật trên mà còn là cơ sở để xây dựng các lý thuyết khác về nguyên tử sau này.

Các nguyên tử và phân tử khác nhau trong mô hình của John Dalton trong ấn phẩm Hệ thống mới của triết học hóa học (A New System of Chemical Philosophy (xuất bản năm 1808).

Sưu tầm THẾ GIỚI DANH NHÂN

Read More

Konstantin Eduardovich Tsiolkovsky – Nhà khoa học lý thuyết người Nga, Nhà nghiên cứu, người đặt nền móng cho ngành du hành vũ trụ hiện đại

Konstantin Eduardovich Tsiolkovsky – Nhà khoa học lý thuyết người Nga, Nhà nghiên cứu, người đặt nền móng cho ngành du hành vũ trụ hiện đại

Коnstаntin Eduаrdоvich Tsiolkovsky (tiếng Nga: Константин Эдуардович Циолковский; 17 tháng 9 năm 1857 – 19 tháng 9 năm 1935, có tên phiên âm là Xi-ôn-cốp-xki) là một nhà khoa học lý thuyết, nhà nghiên cứu, người đặt nền móng cho ngành du hành vũ trụ hiện đại, nhà sư phạm, nhà văn Nga -Xô Viết. Ngoài ra ông còn được biết đến với vai trò là nhà sáng chế tên lửa Xô Viết, ông là người tiên phong trong lí thuyết du hành vũ trụ.

Tsiolkovsky sinh ngày 17 tháng 9 (lịch cũ: 5 tháng 9) năm 1857 ở làng Izhevskoe (nay thuộc huyện Spassky, tỉnh Ryazan), sống hầu hết cuộc đời ở căn nhà gỗ ngoại ô Kaluga, một thành phố cách Moskva 200 km về phía tây nam và mất tại đây ngày 19 tháng 9 năm 1935.

Tiểu sử

Tsiolkovsky năm 1909

Ông sinh ra trong một gia đình trung lưu. Bố ông là Edward Tsiolkovsky (tiếng Ba Lan: Ciołkowski), một người Ba Lan; mẹ ông là Maria Yumasheva, một phụ nữ Nga. Bố ông bị lưu đày đến Nga bởi những hành động cách mạng chống lại những việc làm của nhà chức trách Ba Lan thuộc Nga bấy giờ. Năm 10 tuổi Tsiolkovsky mắc một căn bệnh nặng và hậu quả ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng nghe của ông. Và do đó cậu bé Tsiolkovsky không được nhận vào học ở bất kì trường học nào trong vùng bởi vấn đề với khả năng nghe của mình. Kể từ đó Tsiolkovsky bắt đầu việc mà ông sẽ làm suốt đời là tự học.

Tsiolkovsky sáng tạo ra các lý thuyết về nhiều khía cạnh liên quan đến du hành trong không gian và tên lửa đẩy. Ông được coi là cha đẻ của ngành du hành vũ trụ và là người đầu tiên nghĩ ra máy nâng, sáng tạo này đã phát huy tác dụng khi mà tháp Eiffel được xây dựng ở Paris vào năm 1895.

Ông cũng có liên hệ với nhà bác học Nikolai Fyodorov và tin tưởng rằng việc chinh phục vũ trụ sẽ làm biến đổi sâu sắc bộ mặt của cuộc sống loài người, với cuộc sống vĩnh hằng và tồn tại vĩnh viễn.

Ông từng là một giáo viên toán tại một trường trung học thực hành cho đến khi nghỉ hưu vào năm 1920. Từ giữa những năm 1920 trở đi là khoảng thời gian làm việc sôi động nhất trong sự nghiệp nghiên cứu của ông, và Tsiolkovsky đã nổi danh nhờ nó. Ông mất vào 19/9/1935 ở Kaluga và được mai táng trọng thể.

Sự nghiệp nghiên cứu

Cuối thế kỉ 19 và đầu thế kỷ 20, Tsiolkovsky bắt tay vào nghiên cứu lý thuyết về thiết bị bay nặng hơn không khí, một cách độc lập ông cũng đã thực hiện những tính toán tương tự anh em nhà Wright trong cùng thời gian. Tuy nhiên, ông không bao giờ xây dựng được một mô hình thực nghiệm, và nó vẫn mãi chỉ là một kế hoạch đầy tham vọng, bởi tư tưởng của ông chỉ gói gọn trong phạm vi đế chế Nga và không được thế giới biết đến. Lĩnh vực này đã được tái khám phá bởi những người Đức và một số nhà khoa học khác một cách chậm chạp khi họ tiến hành những phép tính tương tự trên tọa độ decades sau đó.

Năm 1923, nhà khoa học Đức Hermann Oberth xuất bản cuốn sách "By Rocket into Planetary Space", đây là một sự kiện khơi mào cho những công trình tiếp sau nghiên cứu về du hành vũ trụ. Nó cũng nhắc Zander về một lần đã đọc một bài viết trong cùng chủ đề. Sau khi liên lạc với tác giả ông ta trở thành người xúc tiến cho việc truyền bá những công trình của Tsiolkovsky. Năm 1924, Zander thành lập hội thiên văn học đầu tiên ở Liên Xô, học viện du hành liên hành tinh, và sau đó nghiên cứu và chế tạo tên lửa nhiên liệu lỏng mang tên OR-1 (1930) và OR-2 (1933).

Công trình quan trọng nhất của Tsiolkovsky, xuất bản năm 1903, là "Khám phá khoảng không vũ trụ bằng động cơ phản lực" (tiếng Nga: Исследование мировых пространств реактивными приборами), được xem như là luận án đầu tiên về tên lửa. Tsiolkovsky tính toán rằng giới hạn nhỏ nhất cần đạt cho một quỹ đạo nhỏ quanh Trái Đất là 8000 m/s và nó thì có thể đạt được bằng phương tiện tên lửa nhiều tầng với nhiên liệu là hydro và oxi lỏng.

Trong suốt cuộc đời ông đã cho xuất bản trên 500 công trình về du hành vũ trụ và những vấn đề có liên quan, bao gồm cả tiểu thuyết viễn tưởng. Hầu hết công trình của ông là những thiết kế tên lửa, hệ thống nhiều tầng, trạm vũ trụ, nút không khí cho sự tồn tại của tàu vũ trụ trong môi trường chân không, và những chu trình sinh học khép kín nhằm cung cấp thức ăn và oxi cho những thuộc địa trong không gian.

Tsiolkovsky đã phát triển ý tưởng về đệm không khí từ năm 1921, xuất bản bài viết cơ bản về nó vào năm 1927, tiêu đề "Đệm không khí và con tàu hỏa tốc" (tiếng Nga: Сопротивление воздуха и скорый поезд). Năm 1929 Tsiolkovsky đề xuất xây dựng tên lửa nhiều tầng trong cuốn sách của ông mang tên "Di chuyển trong không gian với tên lửa" (tiếng Nga: Космические ракетные поезда).

Công trình của Tsiolkovsky ảnh hưởng đến các nhà chế tạo tên lửa khắp từ châu Âu, như Wernher von Braun, và cũng được các nhà sáng chế Mĩ trong những năm 1950 đến 1960 trong lúc họ cố gắng để hiểu những thành công của nhà bác học Xô viết trong những chuyến bay vào không gian.

Vấn đề khác

·         Sơ đồ thiết kế tàu vũ trụ đầu tiên là của Tsiolkovsky

·         Cơ sở của lý thuyết về tên lửa, lý thuyết tên lửa của Tsiolkovsky, được đặt theo tên ông

·         Bảo tàng lịch sử về du hành vu trụ hiện đặt tại Kaluga mang tên ông.

·         Hố Tsiolkovsky trên Mặt Trăng đặt theo tên ông, trong khi thiên thạch 1590 Tsiolkovskaja đặt theo tên vợ ông.

·         Một con tàu giả tưởng К. Э. Циолковский (K. E. Tsiolkovsky), được đặt theo tên ông trong series phim Star Trek: The next generation.

·         Một trạm vũ trụ mang tên Tsiolkovsky trong truyện ngắn Hunterland của William Gibson

·         Nhân vật Aeolia Schenberg trong bộ phim hoạt hình Mobile Suit Gundam 00 có khả năng được phóng tác từ Tsiolkovsky.

Sưu tầm THẾ GIỚI DANH NHÂN

Read More

[LUẬN VỀ DANH NGÔN & DANH NHÂN] - KỲ 10 - “Giáo dục là thắp lửa, chứ không phải đổ đầy” - SOCRATES

SOCRATES - “Giáo dục là thắp lửa, chứ không phải đổ đầy”

Khi chúng ta tìm kiếm một trong những người thông thái nhất hành tinh này chúng ta sẽ tìm đến SOCRATES - là một trong những nhân vật đặc biệt, ông là một trong những người thầy của Plato - một trong những triết gia vĩ đại của nhân loại, và chúng ta biết rằng Plato là một trong những người thầy của Aristotle, và Aristotle là một trong những nhà khoa học thuộc dạng bách khoa toàn thư của nhân loại.

Aristotle chính là vị thầy của Alexander đại đế - là một trong những chiến lược gia quân sự đã thôn tính gần như toàn bộ thế giới mà người châu Âu biết vào thời điểm đó. Hay nói cách khác SOCRATES trở thành người thầy của ba thế hệ. Thế hệ thứ nhất là một triết gia, thế hệ thứ hai là một nhà khoa học, và thế hệ thứ ba là một chiến lược gia quân sự - một vị vua Vĩ đại của nhân loại.

SOCRATES để lại nhiều câu nói bất hủ và một trong những câu nói của ông đó chính là “Giáo dục là thắp lửa, chứ không phải là độ đầy” - câu nói này là một trong những câu nói để chúng ta hình dung ra điều mà sau này Galileo - một trong những nhà khoa học của thời đại phục hưng đã nói “Chúng ta không thể dạy người khác bất cứ thứ gì; chúng ta chỉ có thể hỗ trợ họ tự phát hiện ra điều đó”. Và sự thật giáo dục và bản chất của giáo dục là chia sẻ cho con người nhận ra được bản chất bên trong của chính họ, và sự thật là bản chất bên trong của mọi người đã có được tinh hoa của sự sống - đã có được tinh hoa của sự hiểu biết - đã có được tinh hoa của tri thức và đã có được tinh hoa của tất cả ở trong đó.

Một nhà giáo dục vĩ đại là một người thắp lửa - tức là truyền cảm hứng cho người học và giúp cho họ thấy được rằng tất cả những gì họ tìm kiếm ở bên ngoài điều vốn dĩ đã có ở bên trong. Và đó chính là điều mà SOCRATES nói đến trong câu nói này, “Giáo dục là thắp lửa, chứ không phải đổ đầy”.

Một trong những câu nói vĩ đại mà SOCRATES đã từng nói là sở dĩ ông được xem là người thông minh nhất thành Athens là bởi vì “Tôi chỉ biết mỗi một điều duy nhất là tôi không biết gì cả”. Hầu hết những thế hệ sau này cho rằng đó là câu nói khiêm tốn của SOCRATES. Nhưng sự thật là ở trong đó chứa đựng một hàm ý sâu xa mà có lẽ nhiều thế hệ sau này chúng ta mới biết được. Đó chính là bản chất chân thật của sự hiểu biết là “biết chính mình” và sự hiểu biết về chính mình đã là sự hiểu biết tròn đầy - đầy đủ và đơn giản nhất và trong sự hiểu biết chính mình đó, không thực sự là sự hiểu biết thuộc về suy nghĩ hay là sự hiểu biết thuộc về tâm trí bình thường mà là biết chính bạn như là nguồn gốc của sự hiểu biết và nếu bạn có thể biết được chính mình như là nguồn gốc của sự hiểu biết, ấy là lúc bạn có thể khai sinh ra con người mới bên trong mình - con người hiểu biết. Hay nói cách khác, bạn chính là con người hiểu biết sau tất cả những gì bạn biết về thế giới. Điều đó có nghĩa là nếu chúng ta có thể biết những gì mà chúng ta biết bao gồm sự hiểu biết về thế giới bên ngoài thông qua các giác quan và sự hiểu biết bên trong thông qua việc chúng ta biết chính mình là một thực thể đang suy nghĩ thì câu hỏi đặt ra là “Bạn là ai?”.

Bạn chính là sự hiểu biết nằm sau cùng tất cả những gì mà bạn biết và đó là lý do tại sao sự hiểu biết về chính mình ấy là sự hiểu biết chân thật nhất, sự hiểu biết về chính mình là sự hiểu biết quan trọng và đầu tiên nhất khi bạn có thể hiểu biết được chính mình, bạn sẽ hiểu biết được thế giới và hiểu biết được Chúa - ấy chính là câu nói mà sau này Plato - học trò của SOCRATES đã từng chia sẻ trong một câu nói của ông.

Nhiệm vụ cũng như vai trò quan trọng của một nhà giáo dục chân chính đó là thắp lửa ai đó, nói cách khác đó là dám đặt ra những câu hỏi cho người học và việc đặt ra những câu hỏi sẽ giúp cho người học khám phá ra những gì mà họ chưa biết và khi họ khám phá ra được những gì họ chưa biết - ấy là sự khám phá đến từ chính họ - ấy là sự khám phá chân thật nhất và chính họ sẽ tìm ra được sự thật đằng sau những sự không chân thật.

Sự hiểu biết chân thật duy nhất cũng là mục đích của sự hiểu biết, đó chính là biết chính mình, biết chính mình là ai - biết mục đích sống của mình là gì và biết làm gì để cuộc đời ý nghĩa, ấy là sự hiểu biết chân thật nhất, mà bạn đáng tìm hiểu trong cuộc đời này.

Vậy nên cách đơn giản nhất để biến giáo dục trở thành một môn học có ích, hay được gọi là môn học đầu tiên của mọi môn học đó chính là hãy biến giáo dục trở thành nguồn cội của thắp lửa mà không phải là nơi mà chúng ta có thể đổ đầy.

Người học sẽ đổ đầy những gì mà họ muốn biết và việc của một nhà giáo dục chân chính đó là khơi màu cho sự hiểu biết bên trong của chính mình và khi họ khám phá ra sự hiểu biết đó ấy là sự khám phá vô tận.

Điều đó có nghĩa là, “Giáo dục là thắp lửa, chứ không phải đổ đầy” - SOCRATES, và ấy cũng chính là sự giáo dục chân chính nhất.

Thông điệp từ TRẦN TRUNG KIÊN (TK) | ROYAL AUTHOR | ROYAL ADVISOR

Read More

Fritz Pregl – Thầy thuốc, Nhà hóa học người Áo-Slovenia

Fritz Pregl – Thầy thuốc, Nhà hóa học người Áo-Slovenia

Fritz Pregl tên khai sinh là Friderik "Fritz" Pregl (3/9/1869 – 13/12/1930) là một thầy thuốc và nhà hóa học người Áo-Slovenia. Ông đã đoạt giải Nobel Hóa học năm 1923 cho những đóng góp quan trọng vào việc vi phân tích định lượng hóa học hữu cơ, một trong số đó là việc cải tiến kỹ thuật phân tích bằng cách đốt mẫu được phân tích để phân tích nguyên tố hóa học của nó.

Cuộc đời và Sự nghiệp

Pregl sinh tại Ljubljana thuộc đế quốc Áo-Hung, cha là người nói tiếng Slovenia và mẹ nói tiếng Đức. Pregl từ trần tại Graz, Áo năm 1930.

Pregl bắt đầu sự nghiệp là thầy thuốc sau khi học y học ở Đại học Graz. Với việc tập trung vào sinh lý học và đặc biệt là sinh lý hóa học, ông bị hạn chế trong việc vi phân tích định lượng các chất hóa học hữu cơ. Các lượng chất ít ỏi mà ông thu được trong việc nghiên cứu axít mật là cần thiết để cải thiện quá trình phân tích nguyên tố hóa học bằng việc giảm các thành phần cần thiết.

Khi kết thúc việc nghiên cứu, ông đã giảm số lượng tối thiểu chất cần thiết cho quá trình phân tích xuống bằng hệ số 50. Ông đã mời các nhà hóa học tới để khảo sát phương pháp nghiên cứu nguyên tố của mình, vì vậy phương pháp này sớm được nhiều người chấp nhận.

Sưu tầm THẾ GIỚI DANH NHÂN

Read More

Wilhelm Ostwald – Nhà hóa học người Đức gốc Baltic

Wilhelm Ostwald – Nhà hóa học người Đức gốc Baltic

Friedrich Wilhelm Ostwald (tiếng Latvia: Vilhelms Ostvalds) (2/9/1853 - 4/4/1932) là nhà hóa học người Đức gốc Baltic. Ông là viện sĩ của Viện hàn lâm Khoa học Leopoldina. Ngoài ra, ông cũng học tập và làm việc chủ yếu tại Đại học Dorpat của Đức. Ông là người nhận Giải Nobel Hóa học năm 1909 nhờ việc nghiên cứu về các chất xúc tác, về cân bằng hóa học và vận tốc phản ứng hóa học. Ông trở thành nhà hóa học có hai quốc tịch thứ hai trên thế giới sau Ernest Rutherford nhận giải Nobel Hóa học.

Sưu tầm THẾ GIỚI DANH NHÂN

Read More

Bùi Xuân Phái – Họa sĩ nổi tiếng người Việt Nam

Bùi Xuân Phái – Họa sĩ nổi tiếng người Việt Nam

Bùi Xuân Phái (1 tháng 9 năm 1920 – 24 tháng 6 năm 1988) là một họa sĩ Việt Nam, nổi tiếng với các tác phẩm vẽ về Phố cổ Hà Nội.

Tiểu sử

Quê gốc của Bùi Xuân Phái là ở làng Kim Hoàng, xã Vân Canh, huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Tây cũ. Ông tốt nghiệp khoa Hội họa trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương khóa 1941–1945.

Bùi Xuân Phái tham gia kháng chiến, tham dự triển lãm nhiều nơi. Năm 1952 ông về Hà Nội, sống tại nhà số 87 Phố Thuốc Bắc cho đến khi mất.

Năm 1956-1957 ông giảng dạy tại Trường Mỹ thuật Hà Nội. Năm đó Bùi Xuân Phái tham gia phong trào Nhân văn Giai phẩm, phải đi học tập lao động trong một xưởng mộc tại Nam Định và ban giám hiệu nhà trường đã đề nghị ông phải viết đơn xin thôi không giảng dạy tại trường Mỹ thuật.

Sự nghiệp hội họa

Bùi Xuân Phái là một trong những họa sĩ thuộc thế hệ cuối cùng của sinh viên trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, cùng thời với các danh họa Nguyễn Sáng, Nguyễn Tư Nghiêm, Dương Bích Liên - những tên tuổi ảnh hưởng lớn tới sự phát triển của mỹ thuật Việt Nam hiện đại. Ông chuyên về chất liệu sơn dầu, đam mê mảng đề tài phố cổ Hà Nội. Ngay từ lúc sinh thời, sáng tạo của ông đã được quần chúng mến mộ gọi dòng tranh này là Phố Phái.

Tranh phố của Bùi Xuân Phái vừa cổ kính lại rất hiện thực, thể hiện rõ hồn cốt của phố cổ Hà Nội những thập niên 50, 60, 70. Các mảng màu trong tranh Phái thường có đường viền đậm nét, phố không những trở thành chính nó mà còn gần hơn với con người, từ bề mặt đến cảnh quan đều có chiều sâu bên trong. Ngắm tranh phố cổ của ông, người xem nhận thấy họa sĩ đã gửi gắm những kỉ niệm, những hoài cảm cùng nỗi buồn man mác, tiếc nuối bâng khuâng trên từng nét vẽ, như điềm báo về sự đổi thay và biến mất của từng mái nhà, từng con người mang hồn phách xưa cũ.

Ngoài phố cổ, ông còn vẽ các mảng đề tài khác, như: chèo, chân dung, nông thôn, khỏa thân, tĩnh vật... rất thành công. Nhiều tranh của Bùi Xuân Phái đã được giải thưởng trong các cuộc triển lãm toàn quốc và thủ đô. Ông vẽ trên vải, giấy, bảng gỗ, thậm chí cả trên giấy báo khi không có đủ nguyên liệu. Ông dùng nhiều phương tiện hội họa khác nhau như sơn dầu, màu nước, phấn màu, chì than, bút chì... Các tác phẩm của ông biểu hiện sâu xa linh hồn người Việt, tính cách nhân bản và lòng yêu chuộng tự do, óc hài hước, đậm nét bi ai và khốn khổ. Ông đã góp phần rất lớn vào lĩnh vực minh họa báo chí và trình bày bìa sách, được trao tặng giải thưởng quốc tế (Leipzig) về trình bày cuốn sách "Hề chèo" (1982).

Do tham gia phong trào Nhân văn Giai phẩm, từ năm 1957 trở đi, hoạt động của ông dần bị hạn chế. Để kiếm sống, ông phải vẽ tranh minh họa và tranh vui cho các báo, lấy bút hiệu là: PiHa, ViVu, Ly. Mãi đến năm 1984 ông mới có được cuộc triển lãm cá nhân (đầu tiên và cũng là duy nhất), nhận được sự đánh giá cao từ phía công chúng, đồng nghiệp. Với 24 bức tranh được khách hàng đặt mua ngay trong ngày khai mạc, có thể coi đây là triển lãm thành công nhất so với trước đó tại Việt Nam. Đó cũng là lần đầu tiên, Đài truyền hình Việt Nam dành thời lượng lớn phát sóng để giới thiệu về cuộc đời và tác phẩm của Bùi Xuân Phái trong chương trình Văn học Nghệ thuật.

Mặc dù cuộc sống khó khăn nhưng với tình yêu nghệ thuật, khát khao tìm tòi và thể hiện cái đẹp dung dị đời thường bằng những nét vẽ cọ, Bùi Xuân Phái đã không ngừng vẽ, sáng tạo nghệ thuật ngay cả khi không mua được vật liệu và ông đã phải tận dụng mọi chất liệu như vỏ bao thuốc lá, giấy báo… Ông cũng là họa sĩ đã gạt bỏ mọi toan tính đời thường để cho ra đời các tác phẩm dung dị, đơn giản nhưng đầy tâm tư sâu lắng. Ông mất ngày 24 tháng 6 năm 1988 tại Hà Nội. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh.

Tác phẩm chính

Hà Nội 1946

·         Phố cổ Hà Nội - Sơn dầu 1972

·         Hà Nội kháng chiến - Sơn dầu 1966

·         Xe bò trong phố cổ - Sơn dầu 1972

·         Phố vắng - Sơn dầu 1981

·         Hóa trang sân khấu chèo - Sơn dầu 1968

·         Sân khấu chèo - Sơn dầu 1968

·         Vợ chồng chèo - Sơn dầu 1967

·         Trước giờ biểu diễn - 1984

Phân xưởng nhuộm, Bột màu, 1985

Giải thưởng mỹ thuật

·         Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học - Nghệ thuật năm 1996

·         Giải thưởng triển lãm Mỹ thuật toàn quốc năm 1946

·         Giải thưởng triển lãm Mỹ thuật toàn quốc năm 1980

·         Giải thưởng đồ họa Leipzig (Đức)

·         Giải thưởng Mỹ thuật Thủ đô các năm 1969, 1981, 1983, 1984

Tặng thưởng

·         Huy chương Vì sự nghiệp Mỹ thuật Việt Nam 1997

Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì Tình yêu Hà Nội

Tháng 8 năm 2008, nhân kỷ niệm 85 năm ngày sinh của danh họa, Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì Tình yêu Hà Nội là sáng kiến của Báo Thể thao & Văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) và gia đình cố họa sĩ; nhằm tìm tòi, phát hiện và tôn vinh những tác giả, tác phẩm, việc làm, ý tưởng có hàm lượng nghệ thuật và khoa học cao, gắn bó với các mặt của đời sống Hà Nội và thấm đượm một tình yêu Hà Nội.

Vinh danh

Tên ông được đặt cho một con đường ở khu đô thị mới Mỹ Đình thuộc quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội, phường Nam Lý, thành phố Đồng Hới, Quảng Bình và ở quận Hải Châu của thành phố Đà Nẵng.

Ngày 1 tháng 9 năm 2019, trang chủ của công cụ tìm kiếm Google đã vinh danh ông nhân kỷ niệm 99 năm ngày sinh của ông bằng biểu tượng Google Doodle. Theo đại diện của Google, đây là sự vinh danh người họa sĩ đã góp phần ảnh hưởng lớn tới sự phát triển của mỹ thuật Việt Nam hiện đại và những thành tựu cống hiến cho quê hương, cho những người yêu Hà Nội. Đây là lần thứ 2 Google Doodle vinh danh một người Việt Nam. Trước đó là cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn nhân dịp sinh nhật lần thứ 80 của ông.

Sưu tầm THẾ GIỚI DANH NHÂN

 

Read More