Jean de La Fontaine – là một nhà thơ ngụ ngôn nổi tiếng của Pháp
Chân dung Jean de La Fontaine – là một nhà thơ ngụ ngôn nổi tiếng của Pháp
Jean de La
Fontaine (phiên âm Tiếng Việt: Giăng đờ La
Phông-ten) (8 tháng 7 năm 1621 – 13 tháng 4 năm 1695) là một nhà thơ ngụ ngôn nổi
tiếng của Pháp, những bài thơ của ông được biết đến rất rộng rãi vào thế kỷ 17.
Theo Gustave Flaubert, ông là nhà
thơ Pháp duy nhất hiểu và làm chủ những kết cấu tinh vi trong của ngôn ngữ Pháp
trước Victor Hugo. Một bộ phim nói về
cuộc sống của ông đã được phát hành tại Pháp vào tháng 4 năm 2007 (Jean de La
Fontaine - le défi).
Tiểu sử
La Fontaine sinh ra tại Château-Thierry trong
một gia đình người quản lý rừng. Bố mất sớm, ông thừa hưởng sự giáo dục đầy tự
do và sâu rộng của mẹ. Từ bé ông đã sống giữa chiến tranh, yêu cảnh rừng núi và
thú rừng hoang dã. Học luật xong ở Paris, ông trở về quê hương nối nghiệp cha
quản lý khu rừng địa ngục , sống với những người dân đen lao động nghèo khó.
Những năm
tháng học tập (1641-1658)
Có rất ít thông tin về những năm tháng học tập
của La Fontaine. Người ta chỉ biết rằng Ông ta đã học tại trường Cao đẳng ở
Château-Thierry cho đến năm thứ ba, nơi mà ông ta đã học tiếng latin, nhưng
không phải là Tiếng Hy Lạp. Vào năm 1641, Ông tham gia vào tu hội Oratoire,
nhưng vào năm 1642 ông đã ra khỏi hội tôn giáo này.
Ông tiếp tục học chuyên về luật, và tham gia
thường xuyên vào hội những nhà thơ trẻ: kỵ sĩ bàn tròn, nơi mà ông đã gặp
Pellisson,François Charpentier, Tallemant des Réaux. Vào năm 1649 Ông đã lấy được
bằng luật sư tại quốc hội Paris, trong khi đó vào năm 1647 Cha của ông, đã tổ
chức cho ông lễ cưới với Marie Héricart, và năm 24 tuổi ông có một đứa con trai
tên là Charles.
Các hoạt động
văn học (1664-1679)
Năm 1664, Ông chuyển qua làm việc cho duchesse
de Bouillon và duchesse d’Orléans, La Fontaine chia sẻ thời gian làm việc của
mình giữ Paris và Château-Thierry, Đó là khi La Fontaine thực hiện những bước đầu
tiên vào văn học bằng một câu chuyện hoang đường 'xử bắn l'Arioste', Joconde. Sự
viết lại này đã tạo nên một cuộc tranh luận văn học, cuộc tranh luận về sự tự
do có thể làm phát triển lối kể theo kiểu hoang đường, nơi mà bản viết nháp là
cực kỳ chính xác.
Và hai bộ sưu tập về các câu chuyện tiếp theo
sau đó, vào năm 1665 và năm 1666, La Fontaine lại tiếp tục dựa trên những kinh
nghiệm có được, nhưng lần này dưới dạng truyện ngắn, đây cũng là thời gian của
đạo đức truyền thống, và thể loại ngụ ngôn đã được chọn lựa và ra đời vào năm
1668 dành riêng cho Grand Dauphin.
Năm 1669, La Fontaine đã thêm một thể loại mới
vào hoạt động của ông ta, bằng việc cho xuất bản cuốn tuyểu thuyết Tình yêu của
Psyché và chàng trai trẻ: trộn lẫn văn xuôi và thơ, một câu chuyện huyền thoại.
Năm 1672 cái chết của công tước Orléans, và
lúc ấy cũng là lúc La Fontaine gặp khó khăn về tài chính, và đã ở nhờ tại nhà của
Marguerite de La Sablière trong năm 1673.
Vào năm 1674, La Fontaine đã bắt đầu với một
thể loại mới đó là opera hợp tác với Jean-Baptiste Lully.
Các tác phẩm
Chính cuộc sống chan hòa với thiên nhiên, gần
gũi với người dân thường đã khiến cho thơ văn của ông giàu tính dân gian, giàu
chất thơ của cuộc sống và sự thực tinh tế, sinh động. Khi ông miêu tả thiên
nhiên hay viết về các loài thú, loài cây, về con cáo, chùm nho, con cừu, cây bắp
cải cũng như thể hiện lòng nhân ái bao la của ông đối với người nghèo. Ông có
kiến thức uyên bác về cả thiên nhiên và xã hội, giao thiệp rộng rãi với giới
tri thức tự do, sống phóng túng, không thích gần gũi cung đình như nhiều nhà
văn Cổ điển khác. Có lẽ vì vậy ông không được vua Louis XIV của Pháp ưa thích.
La Fontaine sáng tác nhiều tác phẩm với những
thể loại khác nhau: Truyện, thơ (1665), tiểu thuyết (Xise, 1664-1674), kịch,
nhưng ông nổi tiếng thế giới với tập Ngụ ngôn (1666-1694) gồm 12 quyển. Ông bước
vào Viện Hàn lâm Pháp năm 1683.
Văn phong của La Fontaine giàu chất thơ, dí dỏm
và hàm súc đa nghĩa. Truyện của ông gồm trên 60 truyện in thành tập, nổi bật với
tài kể chuyện. Thơ ngụ ngôn của nhà thơ tiêu biểu cho bút pháp nhẹ nhàng linh
hoạt, uyên bác, hài hước, dí dỏm và cũng mơ mộng, phóng túng. Thơ của ông mang
tính chất dân tộc sâu sắc, là biểu tượng của nền văn hóa Pháp.
La Fontaine có nhiều bài thơ nổi tiếng: Ve và
Kiến, Quạ và cáo, Chó sói và cừu non, Thần chết và lão tiều phu, Con cáo và
chùm nho, Gà trống và cáo, Ông già và các con, Gà mái đẻ trứng vàng, Chó thả mồi
bắt bóng, Đám ma sư tử, Hội đồng chuột,... Chúng phản ánh chân thực những mặt
trái và tình huống của xã hội thời bấy giờ.
Nhà thơ kế thừa truyền thống sáng tác của các
nhà thơ ngụ ngôn trước ông như Edov[ai nói?] (Hy Lạp), Brabiux[ai nói?]
(Syria), Phedro[ai nói?] (La Mã) và sáng tạo nhiều hình tượng mới có tính chất
thời đại.
Xã hội loài vật trong ngụ ngôn tượng trưng cho
xã hội Pháp thời đại La Fontaine sống, với các cung bậc, tầng lớp, những mâu
thuẫn bộc lộ bản chất của xã hội đó: từ những người thấp cổ bé họng đến những vị
quyền cao chức trọng.
La Fontaine trở thành nhà văn quen thuộc của mọi
lứa tuổi, mọi thời đại, và ngày nay thơ ông vẫn giữ nguyên giá trị thời sự sâu
sắc.
Vinh danh
Ngày 8 tháng 7 năm 2011, nhằm kỉ niệm 390 năm
ngày sinh, ông được Google Doodle vinh danh vì những cống hiến to lớn của mình.
Thư viện
Pierre
Clarac, La Fontaine, Bordas, 1949.
René
Jasinski, La Fontaine và những tập ngụ ngôn đầu tiên, Nizet, 1966.
Jean-Pierre
Collinet, Thé giới văn học của La Fontaine, báo universitaires de Grenoble,
1970.
Louis Marin,
Câu truyện kể là một cái bẫy, Minuit, 1978.
tham khảo Le
Fablier, từ năm 1989, annuelle.
Patrick
Dandrey, Sự bịa đặt của những chuyện ngụ ngôn, Klincksieck, 1992.
Olivier
Leplatre, Những khả năng và lời nói trong chuyện Ngụ Ngôn, PUL, 2000.
Jean-Charles
Darmon, Triết lý trong ngụ ngôn. La Fontaine et la crise du Lyrisme, PUF, 2002.
Marc Escola,
6 cách sắp xếp bố cục của La Fontaine, Báo Đại học Vincennes, 2003.
Danh mục
phim
2007: Jean
de la Fontaine, Sự thách thức, Thực hiện bởi Daniel Vigne.
Câu nói nổi
tiếng
" Làm
việc ngăn nắp sẽ đem đến cho ta tính nhẫn nại và sự hài lòng”
///---
THẾ GIỚI
DANH NHÂN ghi nhận – www.danhnhan.net
0 comments:
Đăng nhận xét